وبلاگ

“نانو” عبارتی یونانی است که معنای 9-10 را داشته و یک نانو یک میلیاردیم می باشد. کاربرد این واژه امروزه بیشتر در نانو تکنولوژی یا فناوری نانو است. نشانه اختصاری نانو در سیستم متریک n می‌باشد. فناوری نانو یا نانوتکنولوژی رشته‌ای از دانش است که به مطالعه مواد، دستگاه ها و سیستم هادر ابعاد نانو می پردازد و موضوع اصلی آن مهار ماده یا دستگاه‌های در ابعاد کمتر از یک میکرومتر، معمولاً حدود ۱ تا ۱۰۰ نانومتر است. این دانش به فهم و به کارگیری خواص جدیدی از مواد و سیستمهایی در این ابعاد پرداخته که اثرات فیزیکی جدیدی، عمدتا متاثر از غلبه خواص کوانتومی بر خواص کلاسیک، از خود نشان می‌دهند. همچنین موجودات زنده از سلول هایی که به طور معمول دارای طولی حدود 10 میکرومتر است، ساخته می شوند با این حال بخش های درونی سلول ها بسیار کوچک بوده و در اندازه کمترازیک میکرون است.برای مثال کوچکترین پروتئین ها دراندازه معمولی 5 نانومتر می باشند که این اندازه قابل مقایسه باکوچکترین ابعاد نانو ذرات ساخته شده توسط انسان است(Narayanan and Sakthivel, 2010 ).

نانوفناوری یک دانش بین ‌رشته‌ای است و به رشته‌هایی چون فیزیک کاربردی، مهندسی مواد، شیمی ابرمولکول و حتی مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی شیمی و رشته های بیولوژی نیز مربوط می‌شود. تحقیقات در زمینه نانوتکنولوژی به صورت گسترده ای انجام شده و دستیابی به مواد جدیدی در ابعاد نانو مانند نانوذرات، نانولوله ها، نانوسیم ها و … میسر شده است.

در میان این مواد، نانوذرات به دلیل خواص منحصر به فرد خود در خواص شیمیایی، الکترونیکی و مگنتیکی[16] بسیار مورد توجه قرار گرفته اند( Zhang et al ., 2011).

زمینه‌هایی که نانوذرات در آن ها کاربرد دارند، شامل کاربرد نانوذرات در مواد کاتالیزور، کامپوزیت[17]، افزودنی‌های سوخت و مواد منفجره، بسته‌بندی و روکش‌ها، ساینده‌ها[18]، روان‌کننده‌ها، پزشکی و داروسازی، باتری‌ها و پیل‌های سوختی،دارو رسانی، محافظت‌کننده‌ها، آنالیز زیستی و تشخیص پزشکی و لوازم آرایشی می شود. پزشکی نانو، بهره‌گیری از فناوری نانو در امور پزشکی است. این شاخه از پزشکی می‌کوشد تا با استفاده از فناوری نانو، به تشخیص بیماری‌ها، پیشگیری از آن‌ها و معالجه بیماران بپردازد. از جمله کاربردهای نانوذرات در زیست شناسی و پزشکی می توان به:شناساگرهای بیولوژیکی فلورسنت[19]

Bruchez et al., 1998; Chan and Nie, 1998; Wang et al., 2002) ) تشخیص پاتوژن ها(Edelstein et al., 2000)، شناسایی پروتئین ها(et al., 2003 Nam )، کاوش ساختار (Mahtab et al., 1995) DNA، مهندسی بافت[20](et al., 2003 de la IslaMa)، تخریب تومور از طریق حرارت دادن (هایپرترمی )[21](( Yoshidaand Kobayashi, 1999، افزایش کنتراست[22] در MRI( (Weissleder et al., 1990 و…اشاره نمود.

همچنین افزایش رسانش دارویی یکی از کاربردهای نانو پزشکی[23] است که در آن با استفاده از مواد نانو کوشش می شود تا میزان فراهمی زیستی داروها افزایش یابد. فراهمی زیستی، به میزان وجود دارو در بخش‌هایی از بدن نظر دارد که به آن دارو نیاز دارند یا کارکرد دارو در آن محل‌ها بیشتر مورد نیاز است. در رسانش دارویی سعی می شود که میزان فراهمی زیستی را در محل‌هایی خاص از بدن و حتی در زمان‌هایی خاص، افزایش دهند. چنین کاری به وسیله‌ی ابزارهای نانو امکان‌پذیر است و به عنوان نمونه، موفقیت‌هایی در زمینه‌ی ارسال مستقیم داروهای مربوط به شیمی درمانی، به سلول‌های سرطانی صورت گرفته است. در حال حاضر، یکی از مشکل‌های اساسی در درمان سرطان‌های مختلف آن است که داروها، هم برای سلول‌های سرطانی و هم برای سلول‌های سالم، به یک اندازه می‌توانند سمی باشند، در نتیجه در شیمی ‌درمانی آن‌جا که آسیب‌ها برای سلول‌های سالم رو به فزونی باشد، با محدودیت اساسی مواجه می‌شود. از طریق نشان گذاری سلول‌های سرطانی و افزایش رسانش دارویی می‌توان بر این مشکل اساسی پیروز شد. نانومواد سرامیکی، میسل‌های[24] پوشیده شده با سیلیس و لیپوزوم های[25] با پیوند عرضی می‌توانند برای این منظور، مورد استفاده قرار گیرند. همچنین نانوذرات سرامیکی به عنوان کاتالیزوربوده ودر مهندسی بافت و اصلاح و ترمیم عیوب استخوانی استفاده می شوند(Thakkar et al., 2010 )

علاوه بر این دیگر کاربردهای مورد استفاده از نانوذارت نقره در زیر به صورت خلاصه آورده شده اند.

نانوذرات نقره به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی ویژه ای که از خود نشان می دهند در مصارف الکترونیکی،نوری، دارویی، بهداشتی و کاتالیکی کاربرد زیادی دارند بنابراین سنتز آن از اهمیت بالایی برخوردار است(kan – sen and Yueh – sheng, 2003) . همچنین نانوذرات نقره درمتابولیسم[26]،تنفس وتولیدمثل میکروارگانیزم ها اثر دارند وبه صورت پایه فلزی، پایه یونی (AgNo3)، کامپوزیتی (Sio2,Tio2) موجود می باشند. نقره به صورت نانوذره دارای قدرت و انحلال زیادی بوده و به صورت کلوئیدی در محلولی به حالت سوسپانسیون (کلوئیدی جامد در مایع ) وجود دارد و این نقره کلوئیدی در پانسمان زخم ها قابل استفاده است .