«بسیاری از متخصصان و صاحبنظران حوزههای علوم مختلف اینترنت را شبكهی جهانی شبكهها تعریف كردهاند. شبكهی كه امكان ارتباط با یكدیگر و دسترسی به منابع اطلاعاتی را در سطح جهانی فراهم میكند. پژوهشگران و نویسندگان زیادی معتقد به تاثیر بالقوه و واقعی شبكههای الكترونیكی بر جنبههای مختلف رفتار و كردار انسان عصر حاضر میباشند (آصفیزاده، 1385، 15).
در سالهای اخیر با رشد تصاعدی اینترنت، فرصتی كمنظیر برای محققان و پژوهشگران برای جمعآوری سریع و گسترده اطلاعات در زمینههای گوناگون فراهم آمده است. هم اكنون این وسیلهی ارتباطی، بهخاطر افزایش استفاده و دسترسی تعداد زیادی از كاربران بالقوه در امر پژوهش امكانات و تسهیلات خاصی برای محققان و پژوهشگران فراهم كرده است. بنابراین بهنظر میرسد هرچه تعداد بیشتری از اعضای هیئت علمی و پژوهشگران به اینترنت دسترسی داشته باشند، اهمیت آن در راستای اجرای امر تحقیق و پژوهش افزایش مییابد. در صورت استفاده صحیح و مقتضی، اینترنت تامینكنندهی یك مكانیسم سریع، مقرون بهصرفه و كارا برای جمعآوری اطلاعات است.
شبكهی اینترنت را میتوان یكی از مهمترین منبع و ابزار برای انجام فعالیتهای پژوهشی و علمی بهشمار آورد، در واقع در شرایط كنونی پژوهشگران هر حوزه میبایست بهخوبی از شبكهی اینترنت در حوزه تخصصی خود، از دامنه و كاربرد آن آگاهی داشته باشند. عدم آشنایی و استفاده از شبكهی اینترنت به معنای نادیده گرفتن پیشینهی پژوهشی و احتمالاً دوبارهكاری در فرایند پژوهش است. اهمیت این موضوع به اندازهی است كه برخی پایگاههای اطلاعاتی كاربردی و مهم نظیر مدلین، چكیده پایاننامههای دانشگاهی، پروانهی ثبت اختراع آمریكا و اروپا، پایگاه اطلاعاتی اریک و غیره هم اكنون از طریق شبكه جهانی وب قابل دسترس میباشند.
به نظر میرسد هدف اصلی دسترسی رایگان چنین پایگاههای اطلاعاتی از سوی عرضهكنندگان و تولیدكنندگان آن، كمك به ارتقا سطح تحقیقات و نیز جلوگیری از دوبارهكاری در فرایند فعالیتهای علمی و پژوهشی در سراسر جهان میباشد (پژوهشنامه اطلاعرسانی، 1380، 10).
امروزه شبكهی جهانی وب، یكی از مهمترین محملهای اطلاعاتی برای دسترسی به پایگاههای اطلاعاتی رایگان و غیر رایگان بهشمار میآید. تقریباً كلیه ناشران برجسته پایگاه اطلاعاتی نظیرسیلور ، پلاترو بوکر كه در گذشته محصولات خود را بر روی دیسك فشرده عرضه میكردند، هماینك محیط وب را بهمنزلهی بهترین بستر برای ارائهی پایگاه های اطلاعاتی خود مورد توجه قرار دادهاند (همان منبع، 2).
كامپیوتر و اینترنت ادعای ساده كردن ، آسان كردن ، و در نتیجه ارضاء كننده تر كردن زندگی ما را دارند . به طور فیزیكی و روانی در طول قرن ها به بسیاری از رفتار ها و اصول پایبند و وابسته شده اند ، این الگو گریز ناپذیرمنعكس كننده یك مزیت علی است بلكه از یك الگو هدایت شده و برای استفاده تشكیل شده است كه دائماً در حال گسترش است به طوری كه زندگی ما به خصوص كودكان و نوجوانان اثر منفی می گذارد حالات ارتباطی تلاشی برای ایجاد رابطه موجودات انسانی دیگر هستند هر نوع ارتباطی از جمله اینترنت شامل ایجاد یك تجربه شبه واقعی در روابط بین شخصی است در هر حال سوال اینجاست كه روابط مجازی از طریق اینترنت چگونه مشابه و بهتر از روابط واقعی هستند ؟
آیا این یك رفتار صحیح روان شناختی و اجتماعی است كه با شخص به گپ اینترنتی نمود ؟ دارندگان اینترنت خانگی اغلب فشارهای استرس درمان را پس از استفاده كردن از كامپیوتر تجربه می نمایند كاربران با تجربه ممكن است بهتر از عهده تكنیك ها بر آیند ، اما استفاده از اینترنت مشكلاتی را بوجود می آورد چرا كه برنامه ها اغلب بنحوی تاثیر گذارده در زمان زیادی برای بر طرف نمودن خطاهای كامپیوتری مورد نیاز می باشند اینترنت افراد را بیشتر به یكدیگر نزدیك می سازد خواه اینكه دریافت كننده این را بخواهد یا نخواهد . ( ژان استوترل ، 1998، 41 )
اهمیت و ضرورت پژوهش
اینترنت بهعنوان فضایی جدید برای بسط فعالیتهای تجاری، نقل و انتقالات مالی، بازاریابی و ابزاری برای جستجوی مصرف کنندگان مورد توجه واقع شد. هیچکس تصور نمیکرد که روزی جنبه اجتماعی آن بهصورت کاربرد اصلی اینترنت درآید. قوه محرکه این امر، نیازی عمیق و برآمده از جامعه برای پیدا کردن یا ایجاد جمعی همدل و همنوا است که اهداف و آرمانها و انگیزهها و عواطف مشترک یا شبیه به هم داشته باشند. این چنین گروهی را در اصطلاح علوم اجتماعی “اجتماع” میخوانند. در فضای اینترنت گروههایی این چنینی را “اجتماعات آنلاین” مینامند. اما طنز جالب این است که بر اساس فرضهای اولیه دربارهی اثرات اجتماعی اینترنت، این ابزار باعث محدود کردن بیشتر افراد به روابط غیر شخصی و گریز آنها از ارتباط رودررو میشود. برذاساس این فرض اینترنت نابود کنندهی اجتماعات است اما، شواهد زیادی برای رد این فرض وجود دارد. مثلاً ثابت شده که این فرض دربارهی اکثریت وسیعی از کاربران اینترنتی در ایالات متحده نادرست است.( افتخار زاده ، 1380 : 358 )
امروزه نقش اینترنت در زندگی اجتماعی و در عرصه های علمی و فنی امكان ناپذیر است و در برنامه ریزی توسعه ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصای ، جایگاه ویژه ای به فن آوری اطلاعات داده است . اینترنت موجب كاهش فاصله طبقاتی شده است.و در فضای مجازی پایگاه اجتماعی جدیدی به كاربران اعطا می كند ، و حتی تفاوت های جنسیتی را نیز كاهش می دهد . افزایش توانایی اعمال قدرت ، همگن سازی ، سلیقه ها نزدیكی خواستها و انتقادات افراد افزایش مشاركت اجتماعی ، گذراندن اوقات فراغت و ورود به مفاهیم جدید زندگی روزمره امكان برقراری ارتباط ، اطلاع از اخبارو رویدادهای جهان تبادل فرهنگی دستیابی به اطلاعات ، افزایش میزان آ گاهی عمومی و غیره و…. مزایای عمده كاركردهای قابل توجه گسترش استفاده از ارتباطات اینترنتی به كا میرود ، آثار اجتماعی و روانی مانند اعتیاد به مواد مخدر ، اكس ، سیگار ، اعتیاد به اینترنت در بین كودكان و نوجوانان نیز با علائمی چون افزایش نوسانات اخلاقی ، سخن نگفتن بادیگران ، قطع روابط اجتماعی ، كم خوابی ، نگرانی و استرس در كنار ضعف بینایی همراه است كودكان و نوجوانان كه به اینترنت وابستگی دارند در حقیقت به آن معتاد هستند ، برای ارضای خود ساعت های متوالی بدون وقفه روی خط باقی می مانند و هر زمانی كه امكان دسترسی به اینترنت را نداشته باشند دچار فكر كردن و خیال پردازی می كنند . وقتی كه یك نوجوان در محیط خانواده معتاد به استفاده از اینترنت باشد فرصت فرد هر روز بیشتر از گذشته از نظر عاطفی و روانی با سایر افاد خانواده فاصله بگیرد و به تنهایی خود و استفاده از تضعیف كرده یا آن را از دست بدهد . وقتی دو فرد مجازی در یك فضای مجازی كنار هم قرار می گیرند بدون اینكه از شرایط اجتماعی ، فرهنگی ، مذهبی ، خانوادگی ، فردی ، هم باخبر باشند.میتوانند شكاف های بین خود را به سادگی كاهش دهند در این زمینه به طور نسبی ، فقیر و غنی ، دختر و پسر ، جوان و میانسال می توانند دو دوست مجازی هم در اینترنت باشند و با یكدیگر ارتباط برقرار كنند . اگر گناهی نبود به طور حتم چنین دوستیها و روابطی ایجاد نمی شد.
تغییرات در جامعه باعث ایجاد نیازهای جدید در افراد میشود و آموزش در زمره این نیازها به شمار می رود و فناوریهای اطلاعات نقش حیاتی و مهمی در این زمینه ایفا میكنند. در صورتیكه به سواد رایانهای عموم افراد توجه نشود فنآوری اطلاعات به هیچوجه توسعه نخواهد یافت.
رایانهها بعنوان ابزارهای مناسب، موجب آماده كردن دانش آموزان ودبیران برای پذیرش تغییر و تحول فناوریهای آموزش و وسیلهای بالقوه برای خودآموزی و خودرهبری دانش آموزان و موجب افزایش بازدهی آموزش و تقویت عملكرد دانش آموزان و دبیران میگردند( جمشیدی ، 1388 : 31 )
با توجه به تجارب آموزش فناوری در كشورهای پیشرفته و سابقه تحقیقها و بررسیهای انجام شده در دنیا از یكسو، و از سوی دیگر با توجه
به لزوم بازنگری مفهوم نوین آموزش متناسب با نیازهای جدید دبیران و دانش آموزان انجام این تحقیق، به منظور تعیین سرفصلهای نوین آموزش استفاده از رایانه بعنوان یكی از متداولترین ابزارهای فناوری اطلاعات ضروری میباشد.( همان منبع ، 59 )
دو عامل باعث می شوند كه كودكان و نوجوانان تسلط بیشتری بر دنیای فن آوری و دیجیتال داشته باشند : اول اینكه در این دوره یادگیری كامپیوتر به مسئله ای ضروری بدل شده است و بدون داشتن تسلط كافی بر كامپیوتر ، اینترنت كار و زندگی امكان پذیر نیست . دوم اینكه كودكان و نوجوانان نسبت به افراد میانسال از اشتیاق و جرأات بیشتری برای كنجكاوی در كامپیوتر و اینترنت برخورداند و راحت تر با پندارها و باورها كنار می آیند . هنوز بسیاری از خانواده های كه امكان دسترسی به اینترنت را برای فرزندان خود فراهم كرده اند ، تصور صحیحی از خطرات این موضوع ندارند علت این امر ناآگاهی خانواده از تهدیدات بالقوه اینترنت است تهدیدی كه از طرف وب متوجه وضعیت فرهنگی خانواده هاست كه بسیاری از كاربران را اسیر خود می سازد جذابیت های خاص اینترنت باعث می شود تا نوجوانان مجذوب آن شده ساعت ها وقت خود را پای كامپیوتر بگذارند این مسئله باعث می شود تا نوجوانان از دیگر فعالیت های اجتماعی باز بمانند . سایت های غیر اخلاقی امروزه به یك معضل جدی در اینترنت بدل شده است این سایت ها با ارائه مطالب و تصاویر غیر اخلاقی و مستهجن سلامت روانی جوامع را در خطر قرار داده است . ( ژان استوترل ، 1998، 41 )
اتاق ها محل مناسبی برای ملاقات گفتگو با نوجوانان در سراسر جهان است اما سوء استفاده های زیادی از سوی افراد شیاد در این اتاق ها صورت می گیرد ، از جمله آنها می توانند به ارائه اطلاعات نادرست ، سوء استفاده از اطلاعات دیگران ، به دام انداختن نوجوانان و سوءاستفاده از آنان از طریق برقراری ارتباط آنان و گذاشتن قرار ملاقات اشاره كرد .
در اینترنت مجازی در سطح بوده و از عمق برخوردار نیست این نوع ارتباط فاقد مشخصه های مانند مجاورت ، اثرگذاری و تبدیل اطلاعات درباره بافت اجتماعی است اینترنت می تواند در حالی كه انسان را از نظر الكترونیكی به هم پیوند می دهد از طریق ایجاد و توهم همبستگی با تكنولوژی به هم پیوند دهد از طریق ایجاد و توهم و با تكنولوژی اطلاعاتی ارتباط چهره با انسانهای دیگر را قطع كند و این امر باعث كاهش روابط انسانی و همبستگی خواهد شد .امروزه نقش اینترنت در زندگی اجتماعی و در عرصه های علمی و فنی اجتناب ناپذیر است و در برنامه ریزی توسعه ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصای ، جایگاه ویژه ای به فن آوری اطلاعات داده است . اینترنت موجب كاهش فاصله طبقاتی شده است.و در فضای مجازی پایگاه اجتماعی جدیدی به كاربران اعطا می كند ، و حتی تفاوت های جنسیتی را نیز كاهش می دهد . افزایش توانایی اعمال قدرت ، همگن سازی ، سلیقه ها نزدیكی خواستها و انتقادات افراد افزایش مشاركت اجتماعی ، گذراندن اوقات فراغت و ورود به مفاهیم جدید زندگی روزمره امكان برقراری ارتباط ، اطلاع از اخبارو رویدادهای جهان تبادل فرهنگی دستیابی به اطلاعات ، افزایش میزان آ گاهی عمومی و غیره و…. مزایای عمده كاركردهای قابل توجه گسترش استفاده از ارتباطات اینترنتی به كا میرود ، آثار اجتماعی و روانی مانند اعتیاد به مواد مخدر ، اكس ، سیگار ، اعتیاد به اینترنت در بین كودكان و نوجوانان نیز با علائمی چون افزایش نوسانات اخلاقی ، سخن نگفتن بادیگران ، قطع روابط اجتماعی ، كم خوابی ، نگرانی و استرس در كنار ضعف بینایی همراه است كودكان و نوجوانان كه به اینترنت وابستگی دارند در حقیقت به آن معتاد هستند ، برای ارضای خود ساعت های متوالی بدون وقفه روی خط باقی می مانند و هر زمانی كه امكان دسترسی به اینترنت را نداشته باشند دچار فكر كردن و خیال پردازی می كنند . وقتی كه یك نوجوان در محیط خانواده معتاد به استفاده از اینترنت باشد فرصت فرد هر روز بیشتر از گذشته از نظر عاطفی و روانی با سایر افاد خانواده فاصله بگیرد و به تنهایی خود و استفاده از تضعیف كرده یا آن را از دست بدهد . وقتی دو فرد مجازی در یك فضای مجازی كنار هم قرار می گیرند بدون اینكه از شرایط اجتماعی ، فرهنگی ، مذهبی ، خانوادگی ، فردی ، هم باخبر باشند.میتوانند شكاف های بین خود را به سادگی كاهش دهند در این زمینه به طور نسبی ، فقیر و غنی ، دختر و پسر ، جوان و میانسال می توانند دو دوست مجازی هم در اینترنت باشند و با یكدیگر ارتباط برقرار كنند . اگر گناهی نبود به طور حتم چنین دوستیها و روابطی ایجاد نمی شد.
اهداف پژوهش :
هدف اصلی : بررسی و مقایسه عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات بر دانش آموزان – دبیران مدارس پسرانه مقطع متوسطه شهرستان سرپل ذهاب سال تحصیلی 88- 89
اهداف جزئی :
1- تعیین عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات توسط دانش آموزان
2- تعیین عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات توسط دبیران
3- مقایسه عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات در دانش آموزان نسبت به دبیران
4-
«سوالهای تحقیق»
سوالهای پژوهش عبارتند از :
1- بین آشنایی دانش آموزان – دبیران با رایانه و كاربردهای آن رابطه وجود دارد ؟
2- میزان استفاده از ICT در دانش آموزان و دبیران چقدر است ؟
3- آیا بین امکانات موجود ICT و میزان استفاده از ICT رابطه وجود دارد ؟
4- آیا بین سواد ICT ومیزان استفاده از ICT رابطه وجود دارد ؟
5- آیا بین انتظارات دبیران و استفاده از ICT رابطه وجود دارد ؟
فرضیات تحقیق :
1- بین آشنایی دانش آموزان و دبیران با رایانه و اینترنت و میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه وجود دارد .
2- بین امکانات موجود ICT و میزان استفاده از ICTرابطه وجود دارد .
3- بین سواد ICT و میزان استفاده از ICT رابطه وجود دارد .
4- بین انتظارات دبیران و استفاده از ICTرابطه وجود دارد .
5- میزان استفاده از فناوری اطلاعات در دبیران از دانش آموزان بیشتر است ؟
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
تربیت شهروندی[1] به زعم پریور(2001) عبارت است از تجلیات کلامی، نموداری یا تصویری، اصول، مفروضات و چارچوب هایی که متخصصان برای تربیت شهروندی ضروری می دانند (قائدی، 1385).مفهوم تربیت شهروندی، مفهومی کلی میباشد که به مطالعات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و فنی در جامعه وابسته است و میتوان آن را به آموزش شیوههای زندگی کردن با یکدیگر به طور خاص در یک جامعه و به طور عام در جامعه جهانی اطلاق نمود (آقازاده، 1385).امروزه اهمیت موضوع شهروندی به حدی است که دربسیاری از ادبیات موجود و مدون در سال های نخستین هزاره سوم تاکید ویژه ای به آن شده است. بطور مثال اتحادیه جهانی حفاظت، از عبارت آموزش برای زندگی پایدار استفاده کرده که مقوله شهروندی را یکی از مهمترین ابعاد و مکمل دیگر ابعاد معرفی نموده است. سازمان ملل نیز سال های 2014-2005 میلادی را دهه آموزش برای توسعه پایدار نامید و هدف از این عمل را ارتقاء آموزش و پرورش به عنوان مبنایی برای جامعه انسانی پایدارتر و تلفیق توسعه پایدار در نظام آموزشی دانسته است (نیکنامی و مدانلو، 1387).
شهروندی و آموزش شهروندی از دیدگاه های مختلف فلسفی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، تربیتی و … مورد توجه قرار دارد. از دید اجتماعی، مشارکت در جریانهای اجتماعی، وحدت اجتماعی، عدالت و تقویت حقوق انسانی و خودگردانی را به همراه دارد. از دید اقتصادی، ایجاد صلاحیتهای حرفه ای در افراد از این جهت مهم است که در افزایش بهره وری، تربیت نیروی کار ماهر و ایجاد یک محیط مناسب برای نوآوری در دنیای رقابتی نقش مهمی دارند (محمودی، 1390). شهروندی از دیدگاه روچ (2002) و گروسمن (2000) با هویت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی رابطه مستقیم دارد. از دیدگاه یونسکو (2010) نیز آموزش و تربیت شهروندی برای نوجوانان بر عواملی همچون آشنا کردن آن ها با مهارت های شهروندی از طریق عضویت در انجمن های غیر دولتی، درک تفاوت های فرهنگی، و احترام به دیگر فرهنگ هاست و از دیدگاه دیماین (2000) پارادیم شهروندی مفاهیمی همچون حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و تعهدات شهروندی را در بر می گیرد. نقیب زاده (1376) بیان می دارد که جان لاک وظیفه آموزش و پرورش را اجتماعی کردن افراد می داند و یا دورکیم کارکرد
تربیت اجتماعی را اجتماعی کردن روشمند نسل جوان می داند.
آموزش شهروندی یکی از حوزههایی است که در سال های اخیر بیش از گذشته در برنامه درسی بیشتر کشورها مورد توجه قرار گرفته است. لطفآبادی (1385) معتقد است تربیت شهروندی بخش جداییناپذیر برنامه درسی می باشد. آموزش تربیت شهروندی مفهومی بسیارتاریخی بوده که ازدوره یونان باستان مورد نظر اندیشمندان بزرگی چون افلاطون و ارسطو بوده است و توجه به آن امروزه به حدی رسیده است که نه تنها درجایگاه قانونی، حقوق شهروندی بدون هیچ محدودیتی مطالبه می گردد، بلکه مفهوم تربیت شهروندی مفهومی چند بعدی درنظرگرفته می شود.
امروزه آموزش و تربیت شهروندی در اکثر کشورها در قالب محتوای آموزشی ارائه می گردد و دانش آموزان دوره راهنمایی به دلیل سن بلوغ و بحران های خاص این دوره، مقایسه تفاوت های خود با دیگران، تمایل به استقلال و کشف محیط و تمایل به مشارکت و دوستی، شرکت در گروه ها و پیوند با دوستان نیازمند آموزش های خاص خود می باشند (صافی، 1371). آرتور، دیویسون و استیو(2002) معتقدند که آموزش شهروندی باید بر نیازهای خاص دانش آموزان، جامعه، ملی، و عمومی تاکید داشته باشد.
پژوهش هولدن5(1999) نشان از آن دارد که دانش آموزان بین سنین 11 تا 14 سالگی به طور افزایشی نسبت به مسائل و مباحثی همچون تنوع فرهنگی، آلودگی زیست محیطی و مسائل جنسیتی حساس هستند و وجود معلمان خبره می تواند این تمایل به یادگیری را با هدایت و راهنمایی منطقی به انجام برساند.
نیکنامی و مدانلو (1387) دریافتند که در حیطه های رفتار اجتماعی و سیاسی با قانونمندی Hو قانونگرایی، رفتار ملی ـ مذهبی و حیطه زیست محیطی، حیطه های اصلی جنبه شهروندی را در دوره راهنمایی در بر می گیرند.
شاه طلبی، قلی زاده و شریفی (1389) از ارزش گذاری به میراث فرهنگی، آگاهی از نقش خود به عنوان شهروند، توانایی ارزیابی و نقد مسائل به عنوان مولفه های فرهنگ شهروندی برای دانش آموزان دوره راهنمایی نام می برند.
با توجه به اهمیت و جایگاه تربیت شهروندی که اکثر صاحبنظران عرصه تعلیم و تربیت و پژوهشهای صورت گرفته به آن اذعان دارند و اهمیت دوره نوجوانی لزوم بررسی برنامه درسی راهنمایی تحصیلی در این زمینه ضروری به نظر می رسد، لذا پژوهش حاضربدنبال یافتن پاسخ به این سوال است که آیا بین وضعیت موجود ومطلوب برنامه درسی دورۀ راهنمایی تحصیلی در تربیت شهروندی دانش آموزان از دید معلمان تفاوت وجود دارد ؟
1-2- اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن
نهاد آموزش وپرورش بعنوان موثرترین نهاد دراجتماعی کردن افراد نقش مهمی را ایفا می کند که عملکرد اشتباه این نهاد تأثیر مستقیم بر روی سایر نهادهای جامعه خواهد داشت. اگر مدارس کارکرد اجتماعی کردن افراد را به درستی انجام ندهد ، افرادی به جامعه تحویل می دهند که نه تنها یک شهروند وظیفه شناس برای جامعه نخواهند بود بلکه به وظایف خود درآینده بعنوان پدر و مادر آگاه نیستند و موجبات نابسامانی اجتماعی را فراهم می سازند. نظام تعلیم وتربیت کشور در اشکال رسمی وغیر رسمی بیگمان با تربیت شهروندی بعنوان محوری ترین وبنیادی ترین رسالت خویش مواجه است. درحقیقت منظور از تشکیل نظام آموزش وپرورش کشور آماده سازی شهروندان برای ورود به زندگی اجتماعی، اقتصادی(حرفه ای)، سیاسی وفرهنگی است ازاینرو میتوان نتیجه گرفت که جامعه مدنی اساساً به شهروندان فعال و متناسب با ویژگی های فرهنگی وارزشی خود نیاز دارد و هم ازاینرو امکانات وتوجیه لازم رابرای شکل گیری وتوسعه نظام آموزش وپرورش فراهم می آورد واز سوی دیگر نظام تربیتی آیینۀ تمام نمای ارزشهای اجتماعی و فرهنگی جامعه است و وظیفه تربیت شهروندان را برای زیست در جامعه و فعالیت موثر بر عهده دارد.( فتحی، 1382 )
تحقیق :
آزادسازی تجاری و سیاست های بهبود بخشهای مالی می تواند ناکارایی در فرایند تولید را کاهش داده و موجب تقویت رشد اقتصادی گردد. این واقعیت از آنجا نشات میگیرد که کشورهایی که از درجه بازبودن اقتصادی بیشتر و همچنین بازارهای مالی توسعه یافتهتری برخوردارند، رشد اقتصادی سریعتری را تجربه نمودهاند. نگرش ساده به بازارهای مالی ، سبب شده است که برخی افراد آن را تنها ، برد و باخت های ناشی از نوسانات قیمت دارایی های مالی بدانند، در حالی که تاثیر ساختار مالی بر ساختار اقتصادی آنچنان مهم است که امروزه اعتقاد بر این است که بدون داشتن یک بخش مالی کارا، نمیتوان به رشد اقتصادی دست یافت. در این راستا اقتصاددانانی مانند هیکس[1] و شومپیتر[2] بر توسعه ساختار مالی تاکید دارند و آن را موتور و جزء جدایی ناپذیر برای رشد اقتصادی بر شمرده اند. در واقع باید گفت که عملکرد بهینه نظام اقتصادی در هر جامعه، وابسته به وجود دو بخش حقیقی و مالی کارا است. فعالیت این دو بخش در کنار یکدیگر، شرط لازم و کافی برای نظام اقتصادی به شمار می رود، چراکه عملکرد هر یک از این دو بخش بر عملکرد بخش دیگر تاثیر می گذارد((معروف،1392،ص9).
در این تحقیق برای بررسی گسترش بازارهای مالی از شاخص عمق مالی که برابر است با نسبت بدهی های نقدی (M3) به تولید ناخالص داخلی[3] استفاده میشود.
1-2 ) اهمیت وضرورت تحقیق:
شومپیتر این عقیده را ابراز کرد که بین بهبود بخش مالی و رشد اقتصادی رابطه نسبی وجود دارد. پس از آن محققان با بکارگیری روشهای مطالعه موردی، شواهدی در این باره که کشورها با نظام مالی بهتر توسعه یافتهتر، نرخ های رشد درآمد بالاتری دارند، ارائه نمودهاند. اخیراً کینگ و لووین (King and Levine, 1993) شواهدی ارائه کردهاند که در آن رابطهای سیستماتیک بین یک مجموعه از شاخصهای مالی و یک مجموعه از شاخصهای رشد وجود دارد. به طور خلاصه کشورها با نظام مالی توسعه یافته تر، سریعتر از کشورها با نظام های مالی توسعه نیافته تر رشد میکنند.
نقش روز افزون بازارهای مالی در نظام اقتصادی کشورها، بررسی نظری و تجربی این بازارها را ضروری و اجتناب ناپذیر نموده است. از سوی دیگر شناخت و اثرگذاری بهبود بخش بازارهای مالی بر رشد اقتصادی میتواند در به کارگیری سیاست های مناسب اقتصادی به ویژه در
کشورهای در حال توسعه موثر واقع شود. با وجود آنکه مطالعات اولیه در مورد توسعه بازارهای مالی و رشد اقتصادی بوسیله مک کینون و شاو (1973) به واسطه آزادسازی مالی و اثر آن بر حجم پس اندازها و سرمایه گذاری بیانگر ارتباط مثبت و معناداری بین متغیرها و رشد اقتصادی است، اما همچنان که مباحث و مطالعات نظری و تجربی در زمینه اثرات و ارتباط بازارهای مالی و رشد اقتصادی ادامه دارند شواهد تجربی ارتباط بین بازارهای مالی و رشد اقتصادی قطعی نیست. زیرا تبیین یک ارتباط علت و معلولی ساده و یکطرفه در مورد بهبود بازارهای مالی و رشد اقتصادی دشوار است. بهبود مالی یکی از کلیدهای دستیابی به رشد بلندمدت اقتصاد است و همواره بخش مالی نقش مركزی در رشد اقتصادی دارد، از این رو رابطه میان بهبود بخش مالی و رشد اقتصادی مهم و ضروری به نظر می رسد.
این تحقیق به بررسی و شناسایی و تجزیه و تحلیل تاثیر بهبود بخش مالی و آزاذسازی تجاری بر رشد اقتصادی می پردازد. آزادسازی تجاری و سیاستهای بهبود مالی میتواند ناکارایی در فرایند تولید را کاهش داده و موجب تقویت رشد اقتصادی گردد. این واقعیت از آنجا نشات میگیرد که کشورهایی که از درجه بازبودن اقتصادی بیشتر و همچنین بازارهای مالی توسعه یافته تری برخوردارند، رشد اقتصادی سریع تری را تجربه نموده اند.
1-3 ) هدفهای تحقیق :
بهبود اقتصادی از اهداف مهم کلان اقتصادی هر کشور است. زیرا برای افزایش سطح رفاه افراد هر کشور باید شاخصهای اقتصادی و اجتماعی بهبود یابند که این مهم جز در سایه رشد اقتصادی کشور میّسر نیست. در دنیای امروز که کشورهای در حال توسعه شکاف بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه را به خوبی درک کرده اند، جنبش عظیمیدر کشورهای جهان سوم برای از بین بردن این شکاف اقتصادی بوجود آمده است. در این خصوص، مردم کشورهای صادرکننده نفت همچون ایران خواهان زندگی همانند مردم کشورهای توسعه یافته هستند، بنابراین به این کشورها مهاجرت میکنند یا میکوشند که کشور خود را به سطح کشورهای توسعه یافته برسانند. بنابراین به رشد اقتصادی و در کنار آن به بهبود بخش های مالی اهمیّت زیادی داده میشود. بر این اساس هدف اصلی از انجام این تحقیق تاثیر بهبود بخش مالی و آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی در کشورهای صادر کننده نفت است.در واقع بررسی تاثیر همزمان متغیر توسعه مالی و آزادسازی تجاری بر تولید ناخالص داخلی ضروری به نظر می رسد.
1-4 ) سوالات یا فرضیه های تحقیق:
در این تحقیق تلاش می گردد که به سئوالات زیر پاسخ داده شود .
به منظور پاسخگوئی به سئوالات زیر در این تحقیق فرضیه های زیر نیز مورد بررسی و تجزیه وتحلیل قرار می گیرند:
[1] hicks
schumpeter
[3] بدهی های نقدی شامل اسکناس و مسکوک خارج از سیستم بانکی به علاوه حساب های جاری وسایر بدهی های بهره دار بانک ها و واسطه های مالی غیر بانکی است.